بررسی پراکنش مکانی برخی از فلزات سنگین در خاک های سطحی دشت قروه, استان کردستان

آلودگی خاک توسط فلزات سنگین به یک مشکل جدی و گسترده در بسیاری از نقاط جهان تبدیل شده است. نقشه توزیع مکانی آلاینده ها در خاک می تواند اساس ارزیابی و کنترل خطر آلودگی باشد. به علت کمبود اطلاعات در مورد توزیع فلزات سنگین در خاک های منطقه قروه, هدف از این مطالعه تعیین مقدار و توزیع مکانی فلزات سنگین در خاک های رویه ای قروه بود. تعداد 150 نمونه مرکب خاک سطحی از عمق 10- 0 سانتی متری خاک برداشته شد و غلظت کل و فراهمعناصر آهن, منگنز, نیکل, مس, روی, کادمیوم و سرب تعیین شد. بعضی از ویژگی های خاک شامل کربن آلی, هدایت الکتریکی, ph, آهک و بافت خاک نیز جهت بررسی رابطه بین فلزات سنگین و خصوصیات خاک تعیین شد. تأثیر جهت و موقعیت شیب بر فاکتورهای اندازه گیری شده مورد ارزیابی قرار گرفت. تغییرات مکانی متغییرها توسط وریوگرام و کریجینگ مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت و موقعیت شیب تأثیری بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و غلظت کل فلزات نداشت. غلظت فراهمعناصر منگنز, روی و مس کمتر از حد مورد نیاز گیاه بود. توزیع غلظت فلزات اندازه گیری شده نشان داد که بر اساس حد استاندارد آلودگی مجارستان, نیکل (حدود 51%) بیشترین آلودگی را در منطقه داراست. غلظت سایر فلزات کمتر از حد سمیت بود. نتایج تجزیه های زمین آماری نشان داد که مدل نمایی بهترین مدل برازش داده شده برای غلظت کل عناصر منگنز, آهن, روی, سرب و کادمیوم بود. عامل کنترل کننده غلظت کل منگنز, نیکل و مس در منطقه مواد مادری است. در حالی که غلظت سرب و روی کل توسط مواد مادری و عوامل مدیریتی کنترل می شود. به طور کلی کریجینگ بلوکی دارای تخمین های بهتری نسبت به کریجینگ معمولی است.